★ज्योतिबा फुले व सावित्रीबाई फुले -
1. ज्योतिबा फुले यांचा जन्म कधी झाला?
उत्तर - ११ एप्रिल १८२७
2. ज्योतिबा फुले यांचा जन्म कुठे झाला?
उत्तर - नायगाव, पुणे जिल्हा
3. ज्योतिबा फुले यांची पत्नी कोण होती?
उत्तर - सावित्रीबाई फुले
4. सावित्रीबाई फुले यांचा जन्म कधी झाला?
उत्तर - ३ जानेवारी १८३१
5. फुलेंनी मुलींसाठी पहिली शाळा कुठे सुरू केली?
उत्तर - पुणे, १८४८
6. फुलेंनी शाळा सुरू करण्याचा मुख्य उद्देश काय होता?
उत्तर - मुलींना शिक्षण देणे
7. ज्योतिबा फुले यांनी कोणते समाजसुधारक समाज स्थापन केले?
उत्तर - सत्यशोधक समाज, १८७३
8. सत्यशोधक समाजाचे मुख्य ध्येय काय होते?
उत्तर - जातीभेद आणि अस्पृश्यता हटवणे
9. फुलेंनी विधवांसाठी काय केले?
उत्तर - विधवा पुनर्विवाहास प्रोत्साहन दिले
10. फुलेंनी कोणत्या जाती-समाजासाठी काम केले?
उत्तर - दलित, शूद्र, गरीब वर्ग
11. फुलेंनी कोणत्या ग्रंथात गुलामगिरीवर भाष्य केले?
उत्तर - “गुलामगिरी”
12. गुलामगिरी पुस्तकाचे उद्देश काय होते?
उत्तर - ब्रिटिश सत्तेचे आणि समाजातील शोषणाचे प्रदर्शन
13. फुलेंनी कोणत्या धार्मिक अंधश्रद्धा विरोधी अभियान केले?
उत्तर - सती प्रथा, जातीय भेद
14. फुलेंनी कोणत्या महिलांसाठी वैद्यकीय सुविधा सुरू केली?
उत्तर - विधवा व गरिबीतील स्त्रिया
15. फुलेंनी समाज सुधारणा साधण्यासाठी कोणते मार्ग वापरले?
उत्तर - शिक्षण, लेखन, आंदोलन
16. फुलेंनी कोणत्या प्रकारच्या समाजविरोधी प्रथांवर लेखन केले?
उत्तर - सती, बालविवाह, विधवा वर्जित विवाह प्रतिबंध
17. फुलेंनी कोणत्या व्यक्तीला शिक्षक म्हणून प्रेरित केले?
उत्तर - सावित्रीबाई फुले
18. फुलेंनी शिक्षणात स्त्रियांचा सहभाग कसा वाढवला?
उत्तर - मुलींसाठी शाळा, समाज जागरूकता
19. फुलेंनी बालविवाहाविरुद्ध काय केले?
उत्तर - आंदोलन, शिक्षण व जागरूकता
20. फुलेंनी स्त्रियांसाठी वैद्यकीय प्रशिक्षण सुरू केले का?
उत्तर - हो
★ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
21. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जन्म कधी झाला?
उत्तर - १४ एप्रिल १८९१
22. आंबेडकरांचा जन्म कुठे झाला?
उत्तर - महू, मध्य प्रदेश
23. आंबेडकरांचे आई व वडील कोण होते?
उत्तर - भिमराव आणि बाम्बा
24. आंबेडकरांचा पहिला शैक्षणिक ग्रंथ कोणता?
उत्तर - M.A. in Economics, Columbia University
25. आंबेडकरांनी कोणत्या देशात डॉक्टरेट केली?
उत्तर - लंडन, इंग्लंड
26. आंबेडकरांनी कोणत्या विषयात डॉक्टरेट केली?
उत्तर - अर्थशास्त्र व कायदा
27. आंबेडकरांनी कोणती मुख्य संस्था स्थापन केली?
उत्तर - बहुजन समाज आंदोलन
28. आंबेडकरांनी कोणत्या चळवळीस नेतृत्व दिले?
उत्तर - अस्पृश्यता विरोधी, समानता, दलित हक्क
29. आंबेडकरांनी चवदार तळ्यावर सत्याग्रह कधी केला?
उत्तर - १९२७
30. चवदार तळे सत्याग्रहाचा उद्देश काय होता?
उत्तर - दलितांना सार्वजनिक जलस्रोतात प्रवेश
31. आंबेडकरांनी कुठे मनुस्मृती दहन केले?
उत्तर - महाड
32. आंबेडकरांनी कुठे प्रवेशासाठी सत्याग्रह केला?
उत्तर - नाशिक, काळाराम मंदिर
33. आंबेडकरांनी कोणते दलित पक्ष स्थापन केले?
उत्तर - महाराष्ट्रातील बहुजन समाज पक्ष
34. आंबेडकरांनी संविधान समितीचे अध्यक्ष कधी झाले?
उत्तर - १९४७
35. आंबेडकरांनी संविधान तयार करताना कोणती मूलभूत तत्त्वे समाविष्ट केली?
उत्तर - समानता, हक्क, अस्पृश्यता निवारण
36. आंबेडकरांनी बौद्ध धर्म स्वीकारला कधी?
उत्तर - १४ ऑक्टोबर १९५६
37. आंबेडकरांना काय म्हटले जाते?
उत्तर - भारतीय संविधानाचे शिल्पकार
38. आंबेडकरांनी शिक्षणाच्या क्षेत्रात काय केले?
उत्तर - विध्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती व शिक्षण प्रसार
39. आंबेडकरांनी कोणत्या जागतिक संस्थेत काम केले?
उत्तर - इ.स. संयुक्त राष्ट्रे
40. आंबेडकरांनी भारतीय महिलांसाठी काय केले?
उत्तर - समान हक्क व विवाह कायदे सुधारले
★ लोकहितवादी (गोखले, दादाभाई नौरोजी, आचार्य अत्रे इ.)
41. गोपाळकृष्ण गोखले यांचा जन्म कधी झाला?
उत्तर - १८६६
42. गोखले यांचे प्रमुख शिक्षण स्थळ कोणते होते?
उत्तर - पुणे, डेक्कन कॉलेज
43. गोखले यांनी कोणते समाजसुधारक कार्य केले?
उत्तर - सार्वजनिक शिक्षण, सामाजिक समता, असहकार आंदोलन
44. गोखले यांचे शिष्य कोण होते?
उत्तर - महात्मा गांधी
45. दादाभाई नौरोजी यांचा जन्म कधी झाला?
उत्तर - ०४ सप्टेंबर १८५९
46. नौरोजी यांना काय म्हटले जाते?
उत्तर - भारतीय अर्थशास्त्राचे जनक
47. नौरोजी यांनी कोणत्या विषयावर भाष्य केले?
उत्तर - ब्रिटिश सत्तेचा भारतातील आर्थिक शोषण
48. नौरोजी कोणत्या संसदेचे सदस्य होते?
उत्तर - ब्रिटिश लोअर हाऊस
49. आचार्य अत्रे कोण होते?
उत्तर - पत्रकार, समाजसुधारक व स्वातंत्र्यसैनिक
50. अत्रेंनी कोणते लोकप्रिय वृत्तपत्र चालवले?
उत्तर - प्रकाश
51. लोकहितवादी चळवळीचे उद्दिष्ट काय होते?
उत्तर - सार्वजनिक हित, शिक्षण व समानता
52. लोकहितवादी कोणत्या क्षेत्रात सक्रिय होते?
उत्तर - शिक्षण, समाज सुधारणा, राजकीय जागरूकता
53. गोखले यांनी कोणती महत्त्वाची संस्था स्थापन केली?
उत्तर - इंडियन नेशनल काँग्रेस शिक्षण समिती
54. गोखले यांनी भारतातील लोकशिक्षणासाठी काय केले?
उत्तर - शाळा व महाविद्यालय सुरू केले
55. गोखले यांनी स्वराज्य आंदोलन कधी सुरू केले?
उत्तर - १९१० च्या आसपास
56. गोखले यांचा मृत्यू कधी झाला?
उत्तर - १९१५
57. लोकहितवादी चळवळीतील प्रमुख नेते कोण होते?
उत्तर - गोखले, नौरोजी, आत्रे, रामकृष्ण गोपाल बळवंत
58. लोकहितवादी चळवळीने कोणते सामाजिक प्रश्न हाताळले?
उत्तर - जातीभेद, शिक्षण, महिला सक्षमीकरण
59. लोकहितवादी कोणत्या माध्यमातून लोकांपर्यंत पोहोचले?
उत्तर - वृत्तपत्र, सभा, सार्वजनिक व्याख्याने
60. लोकहितवादी चळवळीतील शिक्षणाचे मुख्य तत्त्व काय होते?
उत्तर - समाज सुधारणा व समानता
★ अन्य महत्त्वाचे समाजसुधारक
61. गाडगेबाबा कोण होते?
उत्तर - संत व समाज सुधारक
62. गाडगेबाबा यांचा मुख्य संदेश काय होता?
उत्तर - स्वच्छता, मद्यबंदी व समाजसेवा
63. दत्तोपंत ठोसर कोण होते?
उत्तर - पत्रकार व समाजसुधारक
64. तात्या टोपे कोण होते?
उत्तर - १८५७ च्या बंडातील नेते
65. लाला लाजपत राय यांचा जन्म कुठे झाला?
उत्तर - पंजाब, लुधियाना
66. लाला लाजपत राय यांनी कोणत्या चळवळीमध्ये सहभाग केला?
उत्तर - ब्रिटिशविरोधी, स्वराज्य चळवळी
67. भीमराव रामजी आंबेडकरांचे शिक्षण कुठे झाले?
उत्तर - कोलंबिया व लंडन
68. आंबेडकरांनी कोणत्या सामाजिक संस्थेत कार्य केले?
उत्तर - बहुजन समाज आंदोलन
69. सावित्रीबाई फुले यांचे सामाजिक योगदान काय होते?
उत्तर - मुलींचे शिक्षण व महिला सशक्तीकरण
70. लोकहितवादी कोणत्या काळात सक्रिय होते?
उत्तर - १८९०–१९२०
71. फुलेंनी दलितांसाठी कोणती शाळा सुरू केली?
उत्तर - दलित मुलींची शाळा, पुणे
72. आंबेडकरांनी भारतात कोणता कानूनी बदल केला?
उत्तर - अस्पृश्यता निवारण व समानता कायदे
73. आंबेडकरांचा बौद्ध धर्माचा स्वीकार का महत्त्वाचा आहे?
उत्तर - जातीभेदाचा अंत करण्यासाठी
74. गोखले यांचे कोणते शिष्य स्वातंत्र्य चळवळीचे अग्रगण्य नेते झाले?
उत्तर - महात्मा गांधी
75. लोकहितवादी चळवळीने महिलांसाठी काय केले?
उत्तर - शिक्षण व सामाजिक समानता
76. गाडगेबाबांनी शिक्षणास किती महत्त्व दिले?
उत्तर - उच्च
77. समाजसुधारक चळवळीतील प्रमुख शिक्षणाचे साधन काय होते?
उत्तर - शाळा व सार्वजनिक व्याख्याने
78. लोकहितवादी चळवळीचे प्रभावी माध्यम काय होते?
उत्तर - वृत्तपत्र व सभा
79. फुलेंनी कोणत्या प्रथा समाप्त करण्याचा प्रयत्न केला?
उत्तर - सती, बालविवाह, विधवा वर्जित विवाह
80. आंबेडकरांनी संविधानात कोणते अधिकार दिले?
उत्तर - समानता, अस्पृश्यता निवारण, महिला हक्क
81. फुलेंनी कोणत्या जातीसाठी विशेष कार्यक्रम केले?
उत्तर - दलित व शूद्र
82. सावित्रीबाई फुले यांची पहिली शाळा कोणत्या ठिकाणी होती?
उत्तर - पुणे
83. फुलेंनी महिलांसाठी वैद्यकीय सुविधा का सुरू केल्या?
उत्तर - स्त्रियांना आरोग्य सेवा उपलब्ध करून देण्यासाठी
84. आंबेडकरांनी कोणत्या आंदोलनात सक्रिय सहभाग घेतला?
उत्तर - महाड सत्याग्रह
85. आंबेडकरांनी दलितांसाठी कोणत्या प्रकारची संस्था स्थापन केली?
उत्तर - बहुजन समाज पक्ष
86. लोकहितवादी चळवळीतील प्रमुख उद्दिष्ट काय होते?
उत्तर - शिक्षण, समानता, सामाजिक सुधारणा
87. गोखले यांनी स्वराज्य आणि सामाजिक सुधारणा कशी जोडली?
उत्तर - शिक्षण व लोकशिक्षणाद्वारे
88. फुले यांचा मुख्य तत्त्वज्ञान काय होते?
उत्तर - समानता व सामाजिक न्याय
89. आंबेडकरांचा समाजविरोधी विचार मुख्यतः काय होता?
उत्तर - जातीय भेद व अस्पृश्यता विरोध
90. लोकहितवादी चळवळीतील प्रमुख नेते कोणते साधन वापरत?
उत्तर - पत्रके, सभासदें
91. ज्योतिबा फुले यांनी स्त्री शिक्षणासाठी कोणती संस्था स्थापन केली?
उत्तर - मुलींची शाळा
92. फुलेंनी शिक्षणाबरोबर कोणते सामाजिक कार्य केले?
उत्तर - विधवा पुनर्विवाह
93. आंबेडकरांनी संविधानाच्या प्रस्तावना मध्ये काय समाविष्ट केले?
उत्तर - समानता, न्याय, सामाजिक समता
94. गोखले यांनी कोणते प्रशिक्षण संस्था सुरू केले?
उत्तर - लोकशिक्षण संस्थान
95. लोकहितवादी चळवळीचे परिणाम काय झाले?
उत्तर - सामाजिक जागरूकता व शिक्षणाचा प्रसार
96. फुलेंनी जातीभेदावर काय विचार मांडला?
उत्तर - जातीय भेद समाप्त करावा
97. आंबेडकरांचे शिक्षण कोणत्या देशात झाले?
उत्तर - इंग्लंड व अमेरिका
98. समाजसुधारक चळवळीतील प्रमुख गट कोणते?
उत्तर - फुले व सावित्रीबाई, आंबेडकर, लोकहितवादी, संत गाडगेबाबा
99. महाराष्ट्रात समाज सुधारक चळवळीचे मुख्य माध्यम काय होते?
उत्तर - शाळा, सभा, वृत्तपत्र
100. समाजसुधारक चळवळीचे मुख्य संदेश काय होते?
उत्तर - समानता, शिक्षण, अस्पृश्यता निवारण, महिला सशक्तीकरण
.jpeg)
No comments:
Post a Comment