क्रांती दिन (९ ऑगस्ट) –

 

   स्वातंत्र्यलढ्याची मशाल पेटवत देशातून इंग्रजी राजवटीला नेस्तनाबूत करण्याची हाक देणाऱ्या तमाम क्रांतिवीरांना अभिवादन करण्याचा हा दिवस होय....

 ९ ऑगस्ट, हा दिवस भारताच्या स्वातंत्र्य चळवळीत एक अत्यंत महत्त्वाचा आणि तेजस्वी दिवस म्हणून ओळखला जातो. कारण आजच्याच दिवशी, १९४२ साली, महात्मा गांधींनी "भारत छोडो आंदोलन" सुरू करून, ब्रिटिश सत्तेला सडेतोड आव्हान दिलं होतं.

🇮🇳 ९ ऑगस्ट ~ क्रांती दिन 🇮🇳

   इंग्रजांच्या गुलामगिरीतून देशाला मुक्त करण्यासाठी ज्यांनी प्राणांचे बलिदान दिले त्यांना आठवण्याचा दिवस म्हणजे ९ ऑगस्ट , अर्थात क्रांती दिन ! 

    दीडशे वर्षे भारतावर राज्य करणाऱ्या इंग्रजांना देशातून हुसकावून लावण्यासाठी ९ ऑगस्ट १९४२ रोजी क्रांतीची ठिणगी पडली होती. या लढ्यात  अनेक क्रांतिवीरांनी हौतात्म्य पत्करले. त्यांच्या स्मृती जपण्यासाठी त्या क्रांतिलढ्याची आठवण म्हणून ९ ऑगस्ट ला ‘क्रांती दिन’ पाळला जातो.

      मुंबईत भऱलेल्या कॉंग्रेस अधिवेशनात महात्मा गांधींनी ‍केलेली 'छोडो भारत'ची गर्जना ‍आणि दिलेला ''करेंगे या मरेंगे'' हा मंत्र नऊ ऑगस्टच्या दिवशी संपूर्ण देशात पसरला होता. त्यामुळे यादिवशी क्रांतीची ज्योतच जणू पेटली. देशभरात ब्रिटिश सत्तेला हाकलून लावण्यासाठी आंदोलनांना सुरवात झाली. प्रत्येकाला जे योग्य वाटेल ते तो करत होता. ब्रिटिश सत्ता पार हादरून गेली होती. हे रोखायचे कसे असा प्रश्न पडला होता. त्याची पूर्वसूचना आदल्या रात्रीच्या भाषणातच मिळाल्याने ब्रिटिशांनी पहाटे पाच वाजताच मुंबईत बिर्ला हाऊसमधून गांधीजी आणि त्यांच्या कुटुंबीयांना ताब्यात घेतले. यावेळी गांधीजींनी जनतेला संदेश दिला, ''आता प्रत्येकजणच पुढारी होईल.'' 

गांधीजींनी दिलेला तो अमर संदेश – "करो या मरो" – हा केवळ एक घोषणा नव्हती, तर ती होती भारतीय जनतेच्या हृदयातून निघालेली क्रांतीची गर्जना!

🔥 भारत छोडो आंदोलन म्हणजे काय?

दुसरे महायुद्ध सुरू असताना ब्रिटिशांनी भारताला त्यांच्या युद्धात जबरदस्तीने सामील करून घेतलं. भारतीयांच्या मताचा विचारही केला नाही. हे अन्यायकारक होतं. म्हणूनच गांधीजींनी ९ ऑगस्ट १९४२ रोजी मुंबईतील गवालिया टँक मैदानावरून 'भारत छोडो' आंदोलनाची घोषणा केली.

◆ आंदोलनाची वैशिष्ट्यं:~

तत्काळ स्वातंत्र्याची मागणी

गांधीजींसह सर्व प्रमुख नेत्यांना अटक

तरीसुद्धा सामान्य जनतेने आंदोलन चालू ठेवले

अनेक ठिकाणी हिंसाचार, पण ते स्वातंत्र्याच्या ज्वालाग्रही इच्छेचं प्रतीक होतं

🇮🇳 यामध्ये सामील झालेले महान क्रांतीकारक:~

महात्मा गांधी – मार्गदर्शक, सत्याग्रहाचे प्रवर्तक

अरुणा आसफ अली – ज्या महिलेनं मुंबईत झेंडा फडकावला

जयप्रकाश नारायण, राममनोहर लोहिया – भूमिगत चळवळीचे नेतृत्व

आणि हजारो नाव नोंदवले न गेलेले सामान्य नागरिक – ज्यांनी बलिदान दिलं, तुरुंगवास भोगला

◆ या दिवसाचं महत्त्व काय?

मित्रांनो, भारत छोडो आंदोलनामुळे संपूर्ण जगाने पाहिलं की एक संपूर्ण देश, निर्धारपूर्वक, अन्यायाविरुद्ध उभा राहू शकतो. ब्रिटिश सत्तेला हे लक्षात आलं की भारतावर जास्त काळ राज्य करणं शक्य नाही.

हा दिवस आपल्याला स्वातंत्र्याच्या खऱ्या किमतीची जाणीव करून देतो.

✊ आजचं आपलं कर्तव्य:~

आज आपण स्वतंत्र आहोत, पण हे स्वातंत्र्य सहज मिळालं नाही. त्यामुळे आपली जबाबदारी आहे की:

देशासाठी प्रामाणिक राहावं

शिक्षण आणि कर्तव्य यांचा सन्मान करावा

भ्रष्टाचार, अन्याय, विषमता यांच्याविरुद्ध आवाज उठवावा

आणि सर्वात महत्त्वाचं – देशभक्तीचा वारसा पुढील पिढीकडे पोहोचवावा

चला, आज या क्रांती दिनाच्या दिवशी आपण मनोभावे प्रतिज्ञा घेऊ:

"आपण भारतमातेचे खरे सुपुत्र होऊ, तिच्या विकासासाठी, न्यायासाठी आणि स्वाभिमानासाठी अखंड झगडत राहू!"

जय हिंद! जय भारत! वंदे मातरम्!

1 Google Search entity found. Insert the link into your post?

क्रांती दिन मराठी भाषणे...

"क्रांती दिन" हा भारताच्या स्वातंत्र्य लढ्यातील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. 9 ऑगस्ट 1942 रोजी महात्मा गांधींनी 'भारत छोडो आंदोलन' सुरू केले. हा दिवस "क्रांती दिन" म्हणून ओळखला जातो. या आंदोलनाचा उद्देश होता – ब्रिटिशांनी भारतातून तात्काळ निघून जावे.

★ क्रांती दिनाचे प्रमुख नेते आणि त्यांचे कार्य:~

1. महात्मा गांधी

कार्य:-

"भारत छोडो" आंदोलनाचे प्रणेते.

त्यांनी "करा किंवा मरा" हे घोषवाक्य दिले.

त्यांनी अहिंसात्मक मार्गाने ब्रिटिशांविरुद्ध आंदोलन सुरू करण्याचे आवाहन केले.

2. पंडित जवाहरलाल नेहरू

कार्य:-

काँग्रेस कार्यकारी समितीचे सदस्य म्हणून आंदोलनाचे नियोजन.

आंदोलनासाठी जनतेत जागृती निर्माण केली.

अटकेत असूनही त्यांनी स्वातंत्र्याच्या विचारांचा प्रचार केला.

3. सुभाषचंद्र बोस (थेट भारत छोडो आंदोलनात सहभागी नव्हते, पण क्रांतीच्या विचाराचे प्रतीक होते)

कार्य:-

"आजाद हिंद फौज" स्थापून सशस्त्र लढ्याचा मार्ग स्वीकारला.

"तुम मुझे खून दो, मैं तुम्हें आज़ादी दूँगा" हे त्यांचे प्रसिद्ध उद्गार.

ब्रिटिशांविरुद्ध आक्रमक धोरण.

4. सरदार वल्लभभाई पटेल

कार्य:-

गांधीजींच्या अहिंसात्मक आंदोलनाचे समर्थन.

जनतेला संघटित करून आंदोलनात सामील करण्यासाठी प्रयत्न.

अटक होऊनही त्यांच्या विचारांचा प्रभाव कायम राहिला.

5. लाल बहादूर शास्त्री

कार्य:-

आंदोलनाच्या काळात भूमिगत राहून चळवळ चालू ठेवली.

ब्रिटिश सत्तेविरुद्ध प्रचार व जनजागृती.

"जय जवान, जय किसान" हा पुढील काळात दिलेला त्यांचा संदेश प्रसिद्ध आहे.

6. अरुणा आसफ अली

कार्य:-

9 ऑगस्ट 1942 रोजी मुंबईतील गवालिया टँक मैदानात राष्ट्रध्वज फडकावला.

स्त्रियांच्या सहभागाचे प्रतीक बनल्या.

त्यांनी भूमिगत राहून आंदोलन चालू ठेवले.

7. जयप्रकाश नारायण आणि राममनोहर लोहिया

कार्य:-

विद्यार्थ्यांमध्ये क्रांतीची ज्वाला पेटवली.

भूमिगत राहून लढा सुरू ठेवला.

समाजवादी विचारांवर आधारलेली सक्रिय भूमिका.

"क्रांती दिन" हा भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्याचा निर्णायक क्षण ठरला. या दिवशी अनेक नेत्यांनी आपल्या कार्याने ब्रिटिश सत्तेला हादरवून सोडले. त्यांचा त्याग आणि संघर्ष यामुळेच भारत स्वतंत्र झाला.