विज्ञान व तंत्रज्ञान -2

 प्रश्न 51 ते 100

51. भारताने २०२५ मध्ये प्रसिद्ध केलेला 25‑qubit क्वांटम संगणकाचे नाव काय आहे?
    उत्तर: QpiAI‑Indus Wikipedia

52. भारत सरकारने National Quantum Mission साठी मंजूर बजेट किती ठरवले आहे?
    उत्तर: ₹6003.65 कोटी Wikipedia+1

53. NISAR हा कोणत्या दोन्ही संस्थांचा संयुक्त उपग्रह आहे?
    उत्तर: NASA आणि ISRO The Times of India+2Current Affairs+2

54. NISAR ने प्रथम रडार प्रतिमा कुठल्या बँड्समध्ये पाठवल्या आहेत?
    उत्तर: L‑band आणि S‑band The Times of India+2The Times of India+2

55. भारतातील पहिले खाजगी उपग्रह constellation कोणते आहे?
    उत्तर: Pixxel च्या Firefly constellation Current Affairs

56. ISRO ने RLV‑LEX चाचण्या कधी यशस्वीरित्या केल्या आहेत?
    उत्तर: मार्च 2024 (LEX‑02) आणि जून 2024 (LEX‑03) EDUREV.IN+1

57. “Pushpak” नावाचा प्रोटोटाइप कोणत्या प्रकारचा आहे?
    उत्तर: विंगेड (winged) पुनरुत्पादनक्षम रॉकेट प्रोटोटाइप EDUREV.IN+2georgiansacademy.com+2

58. भारताने space docking क्षमता सिद्ध करण्यासाठी कोणता प्रायोग सुरू केला आहे?
    उत्तर: SpaDeX (Space Docking Experiment) georgiansacademy.com+3EDUREV.IN+3georgiansacademy.com+3

59. भारताचे Bharatiya Antariksh Station (BAS) प्रथम मॉड्यूल कधी लाँच होण्याची अपेक्षा आहे?
    उत्तर: 2028 Wikipedia

60. Chandrayaan‑4 मोहिमेचे एक मुख्य तंत्रज्ञान उद्दिष्ट काय आहे?
    उत्तर: डॉकिंग क्षमता सिद्ध करणे Wikipedia

61. DRDO ने कोणत्या प्रकारचे scramjet subscale combustor जमीनवर चाचणी केले आहे?
    उत्तर: सक्रिय शीतकरण (active cooled) scramjet subscale combustor georgiansacademy.com+1

62. IISc (Indian Institute of Science) ने nanobots वर केलेली नवी संशोधन पद्धत काय ओळखली गेली आहे?
    उत्तर: “intermittent randomisation” तंत्र — व्यक्तिचलित नियंत्रण शक्य करतं The Times of India

63. IIT‑BHU ने swimmers आणि fishermen साठी विकसित केलेली नवी तंत्रज्ञान काय आहे?
    उत्तर: पोर्टेबल drowning monitoring system The Times of India

64. Zeiss कंपनीने भारतात कोणता टेक केंद्र उघडले आहे?
    उत्तर: tecnologia / tech‑focussed capability centre in Bengaluru Reuters

65. भारतातील Dental Technology Innovation Hub (DTIH) कोणत्या संस्थेत उभारण्यात आले आहे?
    उत्तर: Maulana Azad Institute of Dental Sciences (MAIDS), Delhi The Times of India

66. IIT Indore ने कोणत्या संकल्पनेने HealthTech Innovation Challenge 2025 सुरू केला?
    उत्तर: DHN सहकार्याने (DHN‑IIT Indore) The Economic Times

67. महाराष्ट्रात “MahaGeotech Corporation” स्थापनेसाठी निर्णय कोणत्या राज्य सरकारने घेतला आहे?
    उत्तर: महाराष्ट्र सरकार georgiansacademy.com+1

68. राज्य खाण विभाग आणि IITs यांचा सहयोग कोणत्या विश्लेषणासाठी सुरू झाला आहे?
    उत्तर: खाण अपशिष्टातील critical minerals विश्लेषण करण्यासाठी The Times of India

69. भारतातील AI model “Sarvam‑1” हे किती parameters चे आहे?
    उत्तर: 2 billion parameters EDUREV.IN

70. “BharatGen” ह्या AI मॉडलचा उद्देश काय आहे?
    उत्तर: सार्वजनिक सेवा (public services) साठी multimodal LLM EDUREV.IN

71. AI Ethics च्या अभ्यासावर भारतातील संगणक अभ्यासक्रमांमध्ये किती निर्देशिका आहेत?
    उत्तर: फक्त 2.21% syllabus मध्ये AI ethics विषय समाविष्ट आहे arXiv

72. INSIST हे प्रस्तावित भारताचे कोणते अंतराळ टेलिस्कोप आहे?
    उत्तर: INdian Spectroscopic and Imaging Space Telescope arXiv

73. भारतातील आम्हीद “Eastern India’s first Astronomical Observatory” कुठे उद्घाटन करण्यात आले?
    उत्तर: पश्चिम बंगाल मध्ये georgiansacademy.com

74. गगनयान प्रकल्पाच्या विस्तारात अनुक्रमे कोणते तत्त्वज्ञान जोडण्यात आले आहे?
    उत्तर: भारताचे स्वतःचे अंतराळ स्थानक (Bharatiya Antariksh Station) विचारात घेतले गेले आहे Wikipedia+1

75. भारताने ITER (France) प्रकल्पात कोणत्या प्रकारे भाग घेतला आहे?
    उत्तर: तंत्रज्ञान आणि निधी योगदान Insights IAS

76. भारतातील SST‑Bharat हे कोणत्या प्रकल्पाशी संबंधित आहे?
    उत्तर: फ्यूजन‑फिशन हायब्रिड रिएक्टर प्रकल्प Insights IAS

77. Stardour कंपनीने कोणती यशस्वी चाचणी केली आहे?
    उत्तर: हायड्रोजन‑ऑक्सिजन प्रेरक इंजिन (propulsion engine) टेस्ट Current Affairs

78. Stardour चा orbital transfer vehicle चे नाव काय आहे?
    उत्तर: Lucas Current Affairs

79. LIGO‑India प्रकल्प पूर्ण होण्यासाठी अपेक्षित वर्ष कोणते जाहीर केले गेले आहे?
    उत्तर: 2032 नंतर arXiv

80. भारतातील Cyber‑physical systems मिशनचे संक्षिप्त नाव काय आहे?
    उत्तर: NM‑ICPS (National Mission on Interdisciplinary Cyber‑Physical Systems) AspireIAS

81. Pixxel कंपनीने प्रथम खाजगी उपग्रह constellation प्रक्षेपित केली ते कोणत्या मिशनद्वारे?
    उत्तर: SpaceX’s Transporter‑12 मिशनद्वारे Current Affairs

82. भारतातील AI Skill Penetration मध्ये भारताचे स्थान कोणते आहे (स्टॅनफोर्ड AI इंडेक्सनुसार)?
    उत्तर: #1 स्थान EDUREV.IN

83. भारताने “Global AI Skill Penetration” मध्ये किती वाढ अनुभवली आहे (2016 ते 2023)?
    उत्तर: 263% EDUREV.IN

84. भारतात किती तंत्रज्ञान इनक्युबेटर्स आहेत, ते जगात कोणत्या क्रमांकावर आहेत?
    उत्तर: सुमारे 520, व भारत जगात तिसऱ्या क्रमांकावर आहे EDUREV.IN

85. ISRO च्या उपग्रह‑प्रक्षेपण खर्चात पुनरुत्पादनक्षम तंत्राने किती बचत होऊ शकते?
    उत्तर: अंदाजे 80% बचत EDUREV.IN

86. ISRO ने Gaganyaan मोहिमेसाठी किती अंतराळवीरांना प्रशिक्षण दिले आहे?
    उत्तर: चार विदेशातल्या कोस्मोनॉट ट्रेनिंग केंद्रात प्रशिक्षण घेतले आहेत EDUREV.IN+1

87. INSIST मिशनचे मुख्य विज्ञान विषय कोणते आहेत?
    उत्तर: आकाशगंगांचे विकास, नजीकच्या विश्वाचे chemodynamics, तारे व ग्रहांची प्रणाली, ब्रह्मांडशास्त्र इ. arXiv

88. National Deep Tech Startup Policy (NDTSP) मध्ये किती धोरण हस्तक्षेप प्रस्तावित आहेत?
    उत्तर: 80 पेक्षा अधिक धोरण हस्तक्षेप AspireIAS

89. PMRF (Prime Minister’s Research Fellowship) कार्यक्रमात पुढील पाच वर्षांत किती PhD विद्यार्थ्यांना समाविष्ट करण्याचा उद्दिष्ट आहे?
    उत्तर: 10,000 AspireIAS

90. Science & Tech क्षेत्रातील भूषण भागातील धोरण ऊर्ध्वगती काय आहे?
    उत्तर: deep‑tech नवाचाराला प्रोत्साहन देणे (insufficient but strategic) AspireIAS

91. Computational astrophysics मधील अनुसंधान भारतात कोणत्या तंत्रज्ञानांचा वापर वाढवत आहे?
    उत्तर: HPC, Big data, AI/ML arXiv

92. AI/ML च्या उपयोगाने astronomical डेटा विश्लेषणात कोणती भूमिका आहे?
    उत्तर: अवकाशीय घटना मॉडेल करणे, मोठ्या डेटा सेट्सचे विश्लेषण, सिम्युलेशन्स चालवणे arXiv

93. India’s Quantum Valley Tech Park कोणत्या राज्यात आणि कधी सुरू होणार आहे?
    उत्तर: आंध्र प्रदेश, जानेवारी 2026 मध्ये Wikipedia

94. Quantum Hubs मध्ये कोणत्या चार क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रीत आहे?
    उत्तर: Quantum computing, communication, sensing & metrology, materials & devices Wikipedia+1

95. BharatNet च्या 4G नेटवर्क उद्घाटन समारंभात कोणत्या राज्याने “भारत एक जागतिक तंत्र व डिजिटल नेता” असा दावा केला?
    उत्तर: उत्तर प्रदेश (CM य़ो योद्दा) Indiatimes

96. Nothing च्या CMF ब्रँडला भारतात किती गुंतवणूक देण्यात येणार आहे?
    उत्तर: $100 million Android Central

97. Which startup secured $1 million funding for energy reuse technology in India?
    उत्तर: Wankel Energy (IIT-M incubated) Reuters+1

98. In which Indian city did Zeiss open a tech‑focussed centre?
    Answer: Bengaluru Reuters

99. In India, the first Dental Technology Innovation Hub (DTIH) was launched in which institute?
    Answer: MAIDS, Delhi The Times of India

100. IIT Indore’s Tech arm launched which challenge in 2025 in collaboration with DHN?
     Answer: HealthTech Innovation Challenge 2025