📚 स्पर्धा परीक्षा तयारीसाठी महत्वाचे सामान्य ज्ञान प्रश्नोत्तरे..!
इतिहास, भूगोल, विज्ञान, राज्यघटना, भाषा, गणित, बुद्धिमत्ता, व चालू घडामोडी, या सर्व विषयांचा सराव साठी महत्त्वाचे सर्व प्रश्न येथे मिळवा.
दररोज अपडेट होणारे प्रश्न व सोपे उत्तरांसह स्पष्टीकरण.
👉 अभ्यास करा, आत्मविश्वास वाढवा आणि यश मिळवा..!
#स्पर्धापरीक्षा #सामान्यज्ञान #GK #StudyTips #CurrentAffairs #ExamPreparation
भारताचा भूगोल – वस्तुनिष्ठ प्रश्न व उत्तरे
🔹 भाग 1 – भारताचे स्थान व विस्तार (प्रश्न 1 ते 20)
-
भारत कोणत्या खंडात आहे?
उत्तर: आशिया -
भारताचा विषुववृत्ताजवळील स्थानिक वेळ रेखांश कोणता आहे?
उत्तर: 82.5° पूर्व -
भारताचा विस्तृत लांबी-अक्षांश काय आहे?
उत्तर: 8°4′ उत्तर ते 37°6′ उत्तर अक्षांश आणि 68°7′ पूर्व ते 97°25′ पूर्व रेखांश -
भारताची एकूण लांबी किती आहे?
उत्तर: सुमारे 3,214 किमी (उत्तर-दक्षिण) -
भारताची एकूण रुंदी किती आहे?
उत्तर: सुमारे 2,933 किमी (पूर्व-पश्चिम) -
भारताचा एकूण भौगोलिक क्षेत्रफळ किती आहे?
उत्तर: 32,87,263 चौ. कि.मी. -
क्षेत्रफळानुसार भारताचा जगात कितवा क्रमांक लागतो?
उत्तर: सातवा -
लोकसंख्येच्या दृष्टीने भारत जगात कितव्या क्रमांकावर आहे?
उत्तर: दुसरा -
भारताच्या उत्तर दिशेला कोणती पर्वतरांग आहे?
उत्तर: हिमालय -
भारताच्या दक्षिण टोकाचे नाव काय आहे?
उत्तर: कन्याकुमारी -
भारताच्या उत्तरेला कोणते देश आहेत?
उत्तर: चीन, नेपाळ, भूतान -
भारताच्या पश्चिमेस कोणते देश आहेत?
उत्तर: पाकिस्तान, अफगाणिस्तान (सीमेवर थोडकाच भाग) -
भारताच्या पूर्वेस कोणते देश आहेत?
उत्तर: बांगलादेश, म्यानमार -
भारताच्या दक्षिणेला कोणते समुद्र आहे?
उत्तर: हिंदी महासागर -
भारताची किनारपट्टी किती लांब आहे?
उत्तर: सुमारे 7,516.6 किमी -
भारतात किती राज्ये आहेत?
उत्तर: 28 -
भारतात किती केंद्रशासित प्रदेश आहेत?
उत्तर: 8 -
भारतात ‘इंदिरा कॉल’ हे सर्वात उत्तुंग स्थान कोठे आहे?
उत्तर: जम्मू-काश्मीर (लडाख) -
भारतातील सर्वात खालचे स्थान कोणते आहे?
उत्तर: कच्छचा रण (गुजरात) -
भारताचा कोणता भाग 'कोरडा भाग' म्हणून ओळखला जातो?
उत्तर: राजस्थान
🔹 भाग 2 – भौगोलिक रचना व पर्वतरांगा (प्रश्न 21 ते 40)
-
हिमालय पर्वतरांगेचे तीन मुख्य विभाग कोणते?
उत्तर: शैल, मध्य हिमालय, सिवालिक -
सर्वात उंच शिखर कोणते आहे?
उत्तर: माउंट एव्हरेस्ट (भारताच्या बाहेर आहे) -
भारतातील सर्वात उंच शिखर कोणते?
उत्तर: कंचनजंगा -
कंचनजंगा कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: सिक्कीम -
अरवली पर्वतरांग कोणत्या दिशेने पसरली आहे?
उत्तर: ईशान्य ते पश्चिम -
सह्याद्री पर्वतरांगेला आणखी कोणते नाव आहे?
उत्तर: पश्चिम घाट -
निलगिरी डोंगर कोणत्या दोन राज्यांच्या सीमेवर आहे?
उत्तर: तमिळनाडू व कर्नाटका -
विंध्य पर्वतरांग कोणत्या भागात आहे?
उत्तर: मध्य भारत -
सातपुडा पर्वतरांग कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: मध्य प्रदेश -
पूर्व घाट व पश्चिम घाट यांचा संगम कोठे होतो?
उत्तर: निलगिरी डोंगर -
हिमालय पर्वतरांगेतून उगम पावणाऱ्या प्रमुख नद्या कोणत्या?
उत्तर: गंगा, यमुना, ब्रह्मपुत्रा -
हिमालय पर्वतरांग कोणत्या प्रकारची आहे?
उत्तर: खडी (फोल्ड) पर्वतरांग -
भारतातील सर्वात जुनी पर्वतरांग कोणती?
उत्तर: अरवली -
पर्जन्यमानाच्या दृष्टिकोनातून सर्वात कोरडा भाग कोणता?
उत्तर: लडाख -
दक्षिण भारतात ‘विंध्य व सातपुडा’ पर्वतरांगा मधे कोणते पठार आहे?
उत्तर: मालवा पठार -
भारतातील सर्वात मोठे पठार कोणते?
उत्तर: दख्खन पठार -
छोटा नागपूर पठार कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: झारखंड -
पश्चिम घाट कोणत्या प्रकारचे पर्वत आहेत?
उत्तर: ब्लॉक पर्वत -
पश्चिम घाटांमध्ये होणारा पाऊस कोणत्या प्रकारचा असतो?
उत्तर: वाऱ्याच्या आड येणारा पाऊस (Orographic rainfall) -
ब्रह्मपुत्रा नदीचा उगम कोठे होतो?
उत्तर: तिबेट (यारलुंग झांगबो नावाने)
🔹 भाग 3 – नद्या, सरोवरे व जलस्रोत (प्रश्न 41 ते 60)
-
गंगा नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: गंगोत्री हिमनद -
यमुना नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: यमुनोत्री -
ब्रह्मपुत्रा नदी भारतात कोणत्या राज्यात प्रवेश करते?
उत्तर: अरुणाचल प्रदेश -
गंगा नदीचा समुद्राला मिळणारा भाग कोणता आहे?
उत्तर: बंगालचा उपसागर -
गंगा-ब्रह्मपुत्रा नद्यांनी मिळून काय तयार केले आहे?
उत्तर: सुंदरबन डेल्टा -
भारतातील सर्वात मोठी नदी प्रणाली कोणती आहे?
उत्तर: गंगा प्रणाली -
गंगा नदीला बिहारमध्ये कोणती नदी मिळते?
उत्तर: गंडक -
यमुना नदी गंगेला कोणत्या ठिकाणी मिळते?
उत्तर: अलाहाबाद (प्रयागराज) -
गोडावरी नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: त्र्यंबकेश्वर, महाराष्ट्र -
गोडावरीला 'दक्षिण भारताची गंगा' का म्हणतात?
उत्तर: तिचे क्षेत्रफळ व लांबी मोठे आहे -
कृष्णा नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: महाबळेश्वर -
कावेरी नदी कोणत्या राज्यांतून वाहते?
उत्तर: कर्नाटक आणि तामिळनाडू -
भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती?
उत्तर: गंगा -
भारतातील सर्वात मोठा सरोवर कोणता आहे?
उत्तर: वुलर सरोवर (जम्मू-काश्मीर) -
चिल्का सरोवर कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: ओडिशा -
नर्मदा नदी कोणत्या समुद्रात मिळते?
उत्तर: अरबी समुद्र -
नर्मदा आणि तापी नद्या कोणत्या घाटातून वाहतात?
उत्तर: पश्चिम घाट -
साबरमती नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: अरवली पर्वतरांग, राजस्थान -
भारतातील जलप्रपातांपैकी 'जोग फॉल्स' कोठे आहे?
उत्तर: कर्नाटक -
कोठारी जलाशय कोणत्या नदीवर आहे?
उत्तर: कोठारी नदी (राजस्थान)
भारताचा भूगोल – वस्तुनिष्ठ 100 प्रश्न व उत्तरे (पर्यायांशिवाय)
🔹 भाग 1 – भारताचे स्थान व विस्तार (प्रश्न 1 ते 20)
-
भारत कोणत्या खंडात आहे?
उत्तर: आशिया -
भारताचा विषुववृत्ताजवळील स्थानिक वेळ रेखांश कोणता आहे?
उत्तर: 82.5° पूर्व -
भारताचा विस्तृत लांबी-अक्षांश काय आहे?
उत्तर: 8°4′ उत्तर ते 37°6′ उत्तर अक्षांश आणि 68°7′ पूर्व ते 97°25′ पूर्व रेखांश -
भारताची एकूण लांबी किती आहे?
उत्तर: सुमारे 3,214 किमी (उत्तर-दक्षिण) -
भारताची एकूण रुंदी किती आहे?
उत्तर: सुमारे 2,933 किमी (पूर्व-पश्चिम) -
भारताचा एकूण भौगोलिक क्षेत्रफळ किती आहे?
उत्तर: 32,87,263 चौ. कि.मी. -
क्षेत्रफळानुसार भारताचा जगात कितवा क्रमांक लागतो?
उत्तर: सातवा -
लोकसंख्येच्या दृष्टीने भारत जगात कितव्या क्रमांकावर आहे?
उत्तर: दुसरा -
भारताच्या उत्तर दिशेला कोणती पर्वतरांग आहे?
उत्तर: हिमालय -
भारताच्या दक्षिण टोकाचे नाव काय आहे?
उत्तर: कन्याकुमारी -
भारताच्या उत्तरेला कोणते देश आहेत?
उत्तर: चीन, नेपाळ, भूतान -
भारताच्या पश्चिमेस कोणते देश आहेत?
उत्तर: पाकिस्तान, अफगाणिस्तान (सीमेवर थोडकाच भाग) -
भारताच्या पूर्वेस कोणते देश आहेत?
उत्तर: बांगलादेश, म्यानमार -
भारताच्या दक्षिणेला कोणते समुद्र आहे?
उत्तर: हिंदी महासागर -
भारताची किनारपट्टी किती लांब आहे?
उत्तर: सुमारे 7,516.6 किमी -
भारतात किती राज्ये आहेत?
उत्तर: 28 -
भारतात किती केंद्रशासित प्रदेश आहेत?
उत्तर: 8 -
भारतात ‘इंदिरा कॉल’ हे सर्वात उत्तुंग स्थान कोठे आहे?
उत्तर: जम्मू-काश्मीर (लडाख) -
भारतातील सर्वात खालचे स्थान कोणते आहे?
उत्तर: कच्छचा रण (गुजरात) -
भारताचा कोणता भाग 'कोरडा भाग' म्हणून ओळखला जातो?
उत्तर: राजस्थान
🔹 भाग 2 – भौगोलिक रचना व पर्वतरांगा (प्रश्न 21 ते 40)
-
हिमालय पर्वतरांगेचे तीन मुख्य विभाग कोणते?
उत्तर: शैल, मध्य हिमालय, सिवालिक -
सर्वात उंच शिखर कोणते आहे?
उत्तर: माउंट एव्हरेस्ट (भारताच्या बाहेर आहे) -
भारतातील सर्वात उंच शिखर कोणते?
उत्तर: कंचनजंगा -
कंचनजंगा कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: सिक्कीम -
अरवली पर्वतरांग कोणत्या दिशेने पसरली आहे?
उत्तर: ईशान्य ते पश्चिम -
सह्याद्री पर्वतरांगेला आणखी कोणते नाव आहे?
उत्तर: पश्चिम घाट -
निलगिरी डोंगर कोणत्या दोन राज्यांच्या सीमेवर आहे?
उत्तर: तमिळनाडू व कर्नाटका -
विंध्य पर्वतरांग कोणत्या भागात आहे?
उत्तर: मध्य भारत -
सातपुडा पर्वतरांग कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: मध्य प्रदेश -
पूर्व घाट व पश्चिम घाट यांचा संगम कोठे होतो?
उत्तर: निलगिरी डोंगर -
हिमालय पर्वतरांगेतून उगम पावणाऱ्या प्रमुख नद्या कोणत्या?
उत्तर: गंगा, यमुना, ब्रह्मपुत्रा -
हिमालय पर्वतरांग कोणत्या प्रकारची आहे?
उत्तर: खडी (फोल्ड) पर्वतरांग -
भारतातील सर्वात जुनी पर्वतरांग कोणती?
उत्तर: अरवली -
पर्जन्यमानाच्या दृष्टिकोनातून सर्वात कोरडा भाग कोणता?
उत्तर: लडाख -
दक्षिण भारतात ‘विंध्य व सातपुडा’ पर्वतरांगा मधे कोणते पठार आहे?
उत्तर: मालवा पठार -
भारतातील सर्वात मोठे पठार कोणते?
उत्तर: दख्खन पठार -
छोटा नागपूर पठार कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: झारखंड -
पश्चिम घाट कोणत्या प्रकारचे पर्वत आहेत?
उत्तर: ब्लॉक पर्वत -
पश्चिम घाटांमध्ये होणारा पाऊस कोणत्या प्रकारचा असतो?
उत्तर: वाऱ्याच्या आड येणारा पाऊस (Orographic rainfall) -
ब्रह्मपुत्रा नदीचा उगम कोठे होतो?
उत्तर: तिबेट (यारलुंग झांगबो नावाने)
🔹 भाग 3 – नद्या, सरोवरे व जलस्रोत (प्रश्न 41 ते 60)
-
गंगा नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: गंगोत्री हिमनद -
यमुना नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: यमुनोत्री -
ब्रह्मपुत्रा नदी भारतात कोणत्या राज्यात प्रवेश करते?
उत्तर: अरुणाचल प्रदेश -
गंगा नदीचा समुद्राला मिळणारा भाग कोणता आहे?
उत्तर: बंगालचा उपसागर -
गंगा-ब्रह्मपुत्रा नद्यांनी मिळून काय तयार केले आहे?
उत्तर: सुंदरबन डेल्टा -
भारतातील सर्वात मोठी नदी प्रणाली कोणती आहे?
उत्तर: गंगा प्रणाली -
गंगा नदीला बिहारमध्ये कोणती नदी मिळते?
उत्तर: गंडक -
यमुना नदी गंगेला कोणत्या ठिकाणी मिळते?
उत्तर: अलाहाबाद (प्रयागराज) -
गोडावरी नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: त्र्यंबकेश्वर, महाराष्ट्र -
गोडावरीला 'दक्षिण भारताची गंगा' का म्हणतात?
उत्तर: तिचे क्षेत्रफळ व लांबी मोठे आहे -
कृष्णा नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: महाबळेश्वर -
कावेरी नदी कोणत्या राज्यांतून वाहते?
उत्तर: कर्नाटक आणि तामिळनाडू -
भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती?
उत्तर: गंगा -
भारतातील सर्वात मोठा सरोवर कोणता आहे?
उत्तर: वुलर सरोवर (जम्मू-काश्मीर) -
चिल्का सरोवर कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर: ओडिशा -
नर्मदा नदी कोणत्या समुद्रात मिळते?
उत्तर: अरबी समुद्र -
नर्मदा आणि तापी नद्या कोणत्या घाटातून वाहतात?
उत्तर: पश्चिम घाट -
साबरमती नदीचा उगम कोठे आहे?
उत्तर: अरवली पर्वतरांग, राजस्थान -
भारतातील जलप्रपातांपैकी 'जोग फॉल्स' कोठे आहे?
उत्तर: कर्नाटक -
कोठारी जलाशय कोणत्या नदीवर आहे?
उत्तर: कोठारी नदी (राजस्थान)
.jpeg)
No comments:
Post a Comment