📚 स्पर्धा परीक्षा तयारीसाठी महत्वाचे सामान्य ज्ञान प्रश्नोत्तरे..!
इतिहास, भूगोल, विज्ञान, राज्यघटना, भाषा, गणित, बुद्धिमत्ता, व चालू घडामोडी, या सर्व विषयांचा सराव साठी महत्त्वाचे सर्व प्रश्न येथे मिळवा.
दररोज अपडेट होणारे प्रश्न व सोपे उत्तरांसह स्पष्टीकरण.
👉 अभ्यास करा, आत्मविश्वास वाढवा आणि यश मिळवा..!
जीवाश्म इंधन म्हणजे काय?
उत्तर: प्राचीन वनस्पती व प्राणी अवशेषांपासून तयार झालेली इंधने – कोळसा, पेट्रोलियम, नैसर्गिक वायू-
पेट्रोलियम म्हणजे काय?
उत्तर: खनिज तेल – विविध हायड्रोकार्बनांचे मिश्रण -
पेट्रोलियम मधून कोणते उत्पादने मिळतात?
उत्तर: पेट्रोल, डिझेल, केरोसिन, लुब्रिकंट्स, LPG इ. -
LPG म्हणजे काय?
उत्तर: Liquefied Petroleum Gas – मुख्यतः ब्यूटेन आणि प्रोपेन -
CNG म्हणजे काय?
उत्तर: Compressed Natural Gas -
CNG चा उपयोग काय आहे?
उत्तर: वाहन इंधन व पर्यावरणपूरक पर्याय -
कोळसा कोणत्या प्रकारचा कार्बन आहे?
उत्तर: अपूर्ण जळालेला, अमॉर्फस कार्बन -
प्रदूषण निर्माण करणारे मुख्य वायू कोणते आहेत?
उत्तर: CO, CO₂, NO₂, SO₂ -
ऍसिड रेन म्हणजे काय?
उत्तर: SO₂ व NO₂ यांच्या जलाशी अभिक्रियेने तयार होणारा आम्लीय पाऊस -
ऍसिड रेनचा पर्यावरणावर परिणाम काय?
उत्तर: मृदा व जलाचे आम्लीकरण, पिकांचे नुकसान -
ग्लोबल वॉर्मिंग कोणत्या वायूमुळे होते?
उत्तर: CO₂, CH₄, N₂O इ. -
CO वायू विषारी का असतो?
उत्तर: कारण तो रक्तातील हिमोग्लोबिनशी संयोग करून ऑक्सिजनचे वहन थांबवतो -
CO₂ पातळी वाढल्यास परिणाम काय?
उत्तर: तापमानवाढ (हवामान बदल) -
ओझोन थराचा कार्य काय आहे?
उत्तर: सूर्याच्या हानिकारक UV किरणांपासून पृथ्वीचे संरक्षण -
ओझोन थराची झीज कोणत्या रसायनांमुळे होते?
उत्तर: CFCs (Chlorofluorocarbons) -
CFC कुठे वापरले जातात?
उत्तर: रेफ्रिजरेटर, एअर कंडिशनर, स्प्रे कॅन इ. -
फ्रीऑन हे कोणते रसायन आहे?
उत्तर: CFC – रेफ्रिजरंट म्हणून वापरले जाते -
जैवविघटनशील पदार्थ म्हणजे काय?
उत्तर: नैसर्गिकरीत्या विघटणारे पदार्थ (उदा. कागद, अन्न) -
अजैवविघटनशील पदार्थ म्हणजे काय?
उत्तर: नैसर्गिकपणे न विघटणारे पदार्थ (उदा. प्लास्टिक, काच) -
प्लास्टिकचे प्रकार कोणते आहेत?
उत्तर: थर्मोप्लास्टिक आणि थर्मोसेटिंग -
PVC म्हणजे काय?
उत्तर: Polyvinyl Chloride -
Teflon वापर कशात होतो?
उत्तर: नॉन-स्टिक भांडी, इलेक्ट्रिकल कोटिंग -
नैसर्गिक रबर कोणत्या वनस्पतीतून मिळते?
उत्तर: रबर वृक्ष (latex) -
रबर हे कोणते पॉलिमर आहे?
उत्तर: Polyisoprene -
Vulcanization म्हणजे काय?
उत्तर: रबरास गंधक मिसळून मजबूत करणे -
खत म्हणजे काय?
उत्तर: वनस्पतीच्या वाढीसाठी वापरले जाणारे पोषक द्रव्य -
युरिया हे कोणते खत आहे?
उत्तर: नायट्रोजनयुक्त खत (NH₂CONH₂) -
NPK खतामध्ये N, P, K काय दर्शवतात?
उत्तर: नायट्रोजन, फॉस्फरस, पोटॅशियम -
सेंद्रिय खत म्हणजे काय?
उत्तर: शेणखत, कंपोस्ट, नैसर्गिकदृष्ट्या विघटलेले पदार्थ -
रासायनिक कीटकनाशके कोणती आहेत?
उत्तर: DDT, एंडोसल्फान, मॅलाथियॉन -
DDT चा दुष्परिणाम काय आहे?
उत्तर: साखळीद्वारे सजीवात साठवण व जैवविघटनास अडथळा -
औषधांमध्ये वापरले जाणारे रसायन कोणते?
उत्तर: अँटीबायोटिक्स, अँलर्जीक ड्रग्स, अँटासिड्स -
अँटीबायोटिक्स म्हणजे काय?
उत्तर: जंतू मारणारी औषधे (उदा. पेनिसिलीन) -
पेनिसिलीनची शोध कोणाने लावली?
उत्तर: अलेक्झांडर फ्लेमिंग -
अँटासिड म्हणजे काय?
उत्तर: आम्लताजपासाठी वापरले जाणारे क्षारीय औषध -
औषधांमध्ये pH चे महत्त्व काय आहे?
उत्तर: शरीरातील आम्ल/क्षार संतुलन राखण्यासाठी -
अन्नात वापरले जाणारे संरक्षक कोणते आहेत?
उत्तर: सोडियम बेंझोएट, सायट्रिक आम्ल -
पेय पदार्थांमध्ये कार्बन डायऑक्साइड का मिसळतात?
उत्तर: चव व फेस निर्माणासाठी (carbonation) -
वर्णद्रव्य म्हणजे काय?
उत्तर: पदार्थाला रंग देणारे रसायन -
कृत्रिम रंगद्रव्यांचे उपयोग काय?
उत्तर: खाद्यपदार्थ, सौंदर्यप्रसाधने, कापड -
रेशम, लोकर हे कोणत्या प्रकारचे पदार्थ आहेत?
उत्तर: प्रथिनाधारित नैसर्गिक पॉलिमर -
नायलॉन हे कोणत्या प्रकारचे पॉलिमर आहे?
उत्तर: कृत्रिम पॉलिमर – polyamide -
अन्नातील प्रोटीन कोणत्या मूलद्रव्यांनी बनलेले असते?
उत्तर: C, H, O, N, कधी कधी S -
कर्बोदकांमधे कोणती रचना असते?
उत्तर: C, H, O चे प्रमाण Cₙ(H₂O)ₙ सारखे -
मायक्रोवेव्ह मध्ये अन्न गरम कसे होते?
उत्तर: अन्नातील पाण्याचे अणू कंप पावतात -
UV प्रकाशाचा वापर कशासाठी होतो?
उत्तर: निर्जंतुकीकरणासाठी -
रेडिओअॅक्टिव पदार्थांपासून कोणती ऊर्जा मिळते?
उत्तर: अणुऊर्जा -
अणुभट्टीत कोणती अभिक्रिया वापरली जाते?
उत्तर: नाभिकीय विघटन (Nuclear fission) -
ऊर्जा स्त्रोत म्हणून वापरल्या जाणाऱ्या रासायनिक घटकाचे उदाहरण द्या.
उत्तर: हायड्रोजन, मिथेन -
दैनंदिन जीवनात सर्वाधिक वापरले जाणारे रसायन कोणते?
उत्तर: पाणी (H₂O)
जलरसायनशास्त्र
-
पाण्याचा रासायनिक सूत्र काय आहे?
उत्तर: H₂O -
पाण्याची तीन अवस्थांचे नाव सांगा.
उत्तर: घन, द्रव, वायू -
पाण्याचा अभिक्रियाशील रूप कोणता आहे?
उत्तर: हायड्रॉक्सिल आयन (OH⁻) -
पाण्याचे pH साधारणपणे किती असते?
उत्तर: 7 (तटस्थ) -
कठीण पाणी म्हणजे काय?
उत्तर: ज्यात कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम आयन्स असतात. -
कठीण पाण्यामुळे कोणते समस्या होतात?
उत्तर: साबणाचा फेस तयार होत नाही, नळांमध्ये साचतो. -
पाण्यातील कठीणपण कमी करण्यासाठी कोणता उपचार केला जातो?
उत्तर: सॉफ्टनिंग (उदा. सोडियम कार्बोनेटचा वापर) -
डिसटिल्ड वॉटर म्हणजे काय?
उत्तर: शुद्ध, कोणत्याही विरघळलेल्या खनिजांशिवाय पाणी. -
पाण्यातील आंबट व क्षारीयता मोजण्यासाठी कोणता तपास वापरतात?
उत्तर: pH तपासणी -
पाण्याचे कोणते प्रकार द्रवजल म्हणून ओळखले जातात?
उत्तर: पाणथळ, भूजल, समुद्री जल
विद्युत रसायनशास्त्र
-
विद्युत अपघटन म्हणजे काय?
उत्तर: विद्युत प्रवाहाने संयुगांचे विघटन. -
इलेक्ट्रोलायट म्हणजे काय?
उत्तर: विद्युत वाहक असलेले द्रावण. -
हायड्रोजनची इलेक्ट्रोलायटिक निर्मिती कोणत्या अभिक्रियेने होते?
उत्तर: पाण्याच्या अपघटनाने. -
विद्युत अपघटनात धनाग्रावर कोणती प्रक्रिया होते?
उत्तर: ऑक्सिडेशन. -
विद्युत अपघटनात ऋणाग्रावर कोणती प्रक्रिया होते?
उत्तर: रिडक्शन. -
सोडियम क्लोराईडचे विद्युत अपघटन कोणत्या आयनांमुळे होते?
उत्तर: Na⁺ आणि Cl⁻ -
इलेक्ट्रोडचे कार्य काय आहे?
उत्तर: विद्युत प्रवाह वाहून घेणे. -
विद्युत रसायनशास्त्रात बॅटरी म्हणजे काय?
उत्तर: रासायनिक ऊर्जा विद्युत ऊर्जेत रूपांतरित करणारे उपकरण. -
इलेक्ट्रोप्लेटिंग म्हणजे काय?
उत्तर: एका धातूवर दुसऱ्या धातूचा थर लावणे. -
इलेक्ट्रोलायटमध्ये आयनांचे स्थानांतरण कसे होते?
उत्तर: धनायन धनाग्राकडे, ऋणायन ऋणाग्राकडे.
पर्यावरणीय रसायनशास्त्र
-
प्रदूषण म्हणजे काय?
उत्तर: पर्यावरणातील अशुद्धी. -
मुख्य प्रदूषक वायू कोणते आहेत?
उत्तर: CO, CO₂, SO₂, NO₂. -
ग्लोबल वॉर्मिंग म्हणजे काय?
उत्तर: पृथ्वीच्या सरासरी तापमानात वाढ. -
ओझोन थराचे कार्य काय आहे?
उत्तर: सूर्याच्या UV किरणांपासून संरक्षण. -
CFC म्हणजे काय?
उत्तर: क्लोरोफ्लोरोकार्बन, ओझोन थराचे नुकसान करणारे रसायन. -
ऍसिड रेन म्हणजे काय?
उत्तर: आम्लीय पाऊस. -
ओझोन थराचे नुकसान कसे होते?
उत्तर: CFCs मुळे. -
प्लास्टिक प्रदूषणाचा परिणाम काय आहे?
उत्तर: जैवविविधतेचा नाश. -
नद्या प्रदूषित होण्याचे मुख्य कारण काय?
उत्तर: औद्योगिक रसायने व घरगुती कचरा. -
जैविक व अजैविक प्रदूषण यात फरक सांगा.
उत्तर: जैविक म्हणजे जिवंत घटक, अजैविक म्हणजे रासायनिक किंवा भौतिक घटक.
दैनंदिन जीवनातील रसायने
-
साबण बनवण्यासाठी कोणत्या रसायनाचा वापर होतो?
उत्तर: क्षारीय सोडियम किंवा पोटॅशियम सॉल्ट्स. -
डिटर्जंट आणि साबण यात फरक काय?
उत्तर: डिटर्जंट कृत्रिम, कठीण पाण्यातही काम करतो. -
दात घासण्यासाठी कोणते रसायन वापरतात?
उत्तर: फ्लोराइड व कॅल्शियम कार्बोनेट. -
अन्नात वापरले जाणारे संरक्षक कोणते?
उत्तर: सोडियम बेंझोएट, सायट्रिक आम्ल. -
पेय पदार्थांमध्ये कार्बन डायऑक्साइड का मिसळतात?
उत्तर: फेस आणि चव निर्माण करण्यासाठी. -
अँटीसेप्टिक म्हणजे काय?
उत्तर: जंतू नाशक. -
घरगुती स्वच्छतेसाठी कोणते रसायन वापरतात?
उत्तर: ब्लीचिंग पावडर. -
अँटीबायोटिक्स म्हणजे काय?
उत्तर: जंतू मारणारी औषधे. -
पेनिसिलीनची शोध कोणाने लावली?
उत्तर: अलेक्झांडर फ्लेमिंग. -
पाण्याचा वापर दैनंदिन जीवनात कसा होतो?
उत्तर: स्वच्छता, पिण्यासाठी, शेतीत, उद्योगात. -
फॅब्रिक रंगवण्यासाठी कोणते रसायन वापरतात?
उत्तर: रंगद्रव्ये. -
कॉस्मेटिक्समध्ये कोणत्या रसायनांचा वापर होतो?
उत्तर: अँटीऑक्सिडंट, परफ्यूम, क्लिनर. -
प्लास्टिकचा पर्याय कोणता आहे?
उत्तर: जैवविघटनशील पदार्थ. -
बॅटरीमध्ये कोणते रसायन असते?
उत्तर: सल्फ्यूरिक आम्ल. -
फळं पिकवण्यासाठी कोणते खत वापरतात?
उत्तर: NPK खत. -
सोलर ऊर्जा मिळवण्यासाठी कोणती रसायने वापरतात?
उत्तर: सेलेनियम, सिलिकॉन. -
रासायनिक उर्वरकांचे दुष्परिणाम काय आहेत?
उत्तर: माती प्रदूषण व जल प्रदूषण. -
दैनंदिन जीवनात वापरले जाणारे सर्वात सामान्य सॉल्व्हेंट कोणते?
उत्तर: पाणी. -
प्लास्टिक पुनर्वापर कसा होतो?
उत्तर: गरम करून पुन्हा आकार देणे. -
धातूंच्या जाळे (alloys) मध्ये कोणती रसायने वापरतात?
उत्तर: मिश्र धातू.
.jpeg)
No comments:
Post a Comment