✦ महत्त्वाचे वस्तुनिष्ठ प्रश्न व उत्तरे (पर्यायांशिवाय)
🔹 संसद (Parliament)
-
भारतीय संसद किती सभागृहांची बनलेली आहे?
उत्तर: दोन (लोकसभा व राज्यसभा) -
लोकसभा म्हणजे काय?
उत्तर: लोकप्रतिनिधींचे सभागृह / खालचे सभागृह -
राज्यसभा म्हणजे काय?
उत्तर: स्थायी सभागृह / वरचे सभागृह -
संसद हे संविधानाच्या कोणत्या भागात आहे?
उत्तर: भाग V -
लोकसभेतील सदस्यांची कमाल संख्या किती आहे?
उत्तर: 552 -
राज्यसभेतील सदस्यांची कमाल संख्या किती आहे?
उत्तर: 250 -
सध्या राज्यसभेत किती सदस्य आहेत?
उत्तर: 245 -
राज्यसभेचे सदस्य किती वर्षांच्या कालावधीसाठी निवडले जातात?
उत्तर: 6 वर्षे -
लोकसभेचे सदस्य किती वर्षांसाठी निवडले जातात?
उत्तर: 5 वर्षे -
लोकसभेचे अध्यक्ष कोण निवडतो?
उत्तर: लोकसभा सदस्य -
राज्यसभेचा अध्यक्ष कोण असतो?
उत्तर: उपराष्ट्रपती -
भारतातील संसद कोठे स्थित आहे?
उत्तर: नवी दिल्ली -
संसद अधिवेशनाला सुरुवात कोण करतो?
उत्तर: राष्ट्रपती -
राज्यसभेचा उपाध्यक्ष कोण निवडतो?
उत्तर: राज्यसभा सदस्य -
अर्थसंकल्प कोण सादर करतो?
उत्तर: अर्थमंत्री -
अर्थसंकल्प संसदेत कोठे प्रथम मांडला जातो?
उत्तर: लोकसभेत -
अध्यादेश कोण काढतो?
उत्तर: राष्ट्रपती -
अध्यादेश कोणत्या परिस्थितीत काढता येतो?
उत्तर: जेव्हा संसद अधिवेशनात नसते -
भारतात किती प्रकारची संसद अधिवेशने असतात?
उत्तर: तीन (हिवाळी, उन्हाळी, पावसाळी) -
संसदेला कायदेमंडळाचे अधिकार कोणत्या अनुच्छेदाद्वारे दिले आहेत?
उत्तर: अनुच्छेद 245
🔹 राष्ट्रपती (President)
-
भारताचे राष्ट्रपती कोण निवडतो?
उत्तर: निवडणूक मंडळ (MLAs + MPs) -
राष्ट्रपती किती वर्षांच्या कालावधीसाठी निवडला जातो?
उत्तर: 5 वर्षे -
भारताचे पहिले राष्ट्रपती कोण होते?
उत्तर: डॉ. राजेंद्र प्रसाद -
राष्ट्रपतीची निवडणूक कोणत्या पद्धतीने होते?
उत्तर: एकसमान प्रमाण पद्धतीने (Proportional Representation) -
राष्ट्रपतीपदासाठी वयोमर्यादा किती आहे?
उत्तर: किमान 35 वर्षे -
राष्ट्रपती पदासाठी उमेदवार भारतीय नागरिक असावा का?
उत्तर: होय -
राष्ट्रपतीची निवड झाल्यावर तो कोणते पद सोडतो?
उत्तर: कोणतेही लाभपद -
राष्ट्रपती आपल्या पदाचा राजीनामा कोणाकडे देतो?
उत्तर: उपराष्ट्रपतीकडे -
राष्ट्रपतीवर महाभियोग चालवण्यासाठी कोणती प्रक्रिया आहे?
उत्तर: संसदेकडून विशेष बहुमताने -
राष्ट्रपतीचे कार्य संविधानात कोणत्या अनुच्छेदांमध्ये नमूद आहे?
उत्तर: अनुच्छेद 52 ते 62
🔹 पंतप्रधान (Prime Minister)
-
भारताचा पंतप्रधान कोण नेमतो?
उत्तर: राष्ट्रपती -
पंतप्रधान कोणत्या सभागृहाचा सदस्य असावा लागतो?
उत्तर: लोकसभा किंवा राज्यसभा -
पंतप्रधान कोणते सरकार चालवतो?
उत्तर: केंद्रीय सरकार -
मंत्रिमंडळ प्रमुख कोण असतो?
उत्तर: पंतप्रधान -
पंतप्रधानाचे मुख्य कार्य काय असते?
उत्तर: मंत्रिमंडळाचे नेतृत्व व राष्ट्रपतीला सल्ला देणे -
पंतप्रधानाचा राजीनामा कोण स्वीकारतो?
उत्तर: राष्ट्रपती -
भारताचे पहिले पंतप्रधान कोण होते?
उत्तर: पंडित जवाहरलाल नेहरू -
पंतप्रधानाची नियुक्ती कोणत्या अनुच्छेदाखाली केली जाते?
उत्तर: अनुच्छेद 75 -
भारताचे पहिले महिला पंतप्रधान कोण होत्या?
उत्तर: इंदिरा गांधी -
भारताचे सध्याचे पंतप्रधान कोण आहेत?
उत्तर: (अद्यतन माहितीसाठी विचारू शकता)
🔹 मंत्रीमंडळ (Council of Ministers)
-
केंद्रीय मंत्रीमंडळाची प्रमुख जबाबदारी काय असते?
उत्तर: राष्ट्रपतीला सल्ला देणे व प्रशासन चालवणे -
मंत्रीमंडळाचे प्रमुख कोण असतो?
उत्तर: पंतप्रधान -
मंत्रीमंडळ किती प्रकारचे मंत्री असतात?
उत्तर: तीन (मंत्रिमंडळ मंत्री, राज्यमंत्री, उपमंत्री) -
मंत्रिमंडळ सामूहिक जबाबदारी कोणासमोर असते?
उत्तर: लोकसभा -
केंद्रीय मंत्र्यांची नियुक्ती कोण करतो?
उत्तर: राष्ट्रपती (पंतप्रधानाच्या सल्ल्याने) -
मंत्र्यांनी कोणते शपथपत्र द्यावे लागते?
उत्तर: गोपनीयतेची व पदाची शपथ -
मंत्र्यांचा कार्यकाळ कोण ठरवतो?
उत्तर: पंतप्रधान -
मंत्रीमंडळाचा राजीनामा दिल्यास काय होते?
उत्तर: संपूर्ण मंत्रिमंडळ बरखास्त होते -
मंत्र्यांच्या नियुक्तीचा उल्लेख संविधानात कोठे आहे?
उत्तर: अनुच्छेद 75 -
मंत्रिमंडळाची बैठक कोण बोलावतो?
उत्तर: पंतप्रधान
.jpeg)
No comments:
Post a Comment