"प्रभावी सूत्रसंचालन" या ब्लॉगला भेट देणाऱ्या आपण सर्व मान्यवरांचे सहर्ष हार्दिक स्वागत आहे..!!

भारतीय संविधान : रचना व वैशिष्ट्ये

 

महत्त्वाचे वस्तुनिष्ठ प्रश्न व उत्तरे

  1. भारतीय संविधानाच्या रचनेचा प्रारंभ कधी झाला?
    उत्तर: 9 डिसेंबर 1946

  2. संविधानसभेचे अध्यक्ष कोण होते?
    उत्तर: डॉ. राजेंद्र प्रसाद

  3. भारतीय संविधानाच्या मसुदा समितीचे अध्यक्ष कोण होते?
    उत्तर: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर

  4. भारतीय संविधानास अंतिम रूप कधी देण्यात आले?
    उत्तर: 26 नोव्हेंबर 1949

  5. भारतीय संविधान कधी अंमलात आले?
    उत्तर: 26 जानेवारी 1950

  6. भारतीय संविधान हे जगातील सर्वात ______ संविधान आहे.
    उत्तर: सर्वात मोठे (लांब)

  7. संविधान लेखनासाठी संविधानसभेस किती वेळ लागला?
    उत्तर: जवळपास 2 वर्षे 11 महिने 18 दिवस

  8. संविधानाचे प्रारंभिक मसुदा तयार करण्यासाठी स्थापन करण्यात आलेली समिती कोणती होती?
    उत्तर: मसुदा समिती (Drafting Committee)

  9. भारतीय संविधानाचा मुख्य स्रोत कोणता आहे?
    उत्तर: भारत सरकार कायदा, 1935

  10. संविधानाचा उद्देशिका म्हणजे काय?
    उत्तर: संविधानाची प्रस्तावना

  11. भारतीय संविधानाचे किती भाग (Parts) आहेत?
    उत्तर: 25 (2023 पर्यंत)

  12. भारतीय संविधानात एकूण किती अनुच्छेद आहेत?
    उत्तर: 448 (मूळ संविधानात 395 होते)

  13. भारतीय संविधानात सध्या किती अनुसूच्या (Schedules) आहेत?
    उत्तर: 12

  14. भारतीय राज्यघटनेत कोणते शासनपद्धतीचे तत्त्व स्वीकारले आहे?
    उत्तर: लोकशाही

  15. भारताचे शासनपद्धतीचे स्वरूप कोणते आहे?
    उत्तर: संसदीय लोकशाही

  16. भारताचे राज्यरचना स्वरूप काय आहे?
    उत्तर: संघराज्यात्मक (Federal)

  17. भारतात कायद्याचे शासन हे तत्त्व कोठून घेतले आहे?
    उत्तर: इंग्लंड

  18. संविधानाच्या प्रस्तावनेत भारतास कोणत्या प्रकारचे राज्य म्हटले आहे?
    उत्तर: लोकशाही, समाजवादी, धर्मनिरपेक्ष, सार्वभौम, प्रजासत्ताक

  19. "स्वातंत्र्य, समता, बंधुता" ही मूल्ये कोणत्या देशाकडून घेतली आहेत?
    उत्तर: फ्रान्स

  20. मूलभूत हक्कांचे तत्त्व कोणाकडून घेतले?
    उत्तर: अमेरिकेकडून

  21. भारतात मूलभूत कर्तव्ये कोणत्या घटनादुरुस्तीनंतर जोडली गेली?
    उत्तर: 42 वी घटना दुरुस्ती

  22. मूलभूत कर्तव्ये भारतीय संविधानात कोठे आहेत?
    उत्तर: अनुच्छेद 51A

  23. भारतीय संविधानात "न्याय, स्वातंत्र्य, समता आणि बंधुता" या मूल्यांचा उल्लेख कोठे आहे?
    उत्तर: प्रस्तावनेत

  24. राज्याचे धोरण निर्देशक तत्वे कोठे नमूद आहेत?
    उत्तर: भाग IV

  25. राज्याचे धोरण निर्देशक तत्व कोणत्या देशाकडून घेतले?
    उत्तर: आयर्लंड

  26. भारताचा राष्ट्रध्वज संविधानात कोठे नमूद आहे?
    उत्तर: संविधानात थेट नाही, पण भारत सरकारच्या नियमांनुसार मान्यता

  27. भारताचे राष्ट्रगीत कोणते?
    उत्तर: जन गण मन

  28. संविधानाच्या कोणत्या भागात आपत्कालीन तरतुदी आहेत?
    उत्तर: भाग XVIII

  29. संविधानाच्या अनुच्छेद 370 चा संबंध कोणत्या राज्याशी आहे?
    उत्तर: जम्मू आणि काश्मीर

  30. अनुच्छेद 356 म्हणजे काय?
    उत्तर: राष्ट्रपती राजवट

  31. अनुसूचित जाती व जमातींसाठी आरक्षणाची तरतूद कोणत्या अनुच्छेदात आहे?
    उत्तर: अनुच्छेद 15 व 16

  32. भारतीय नागरिकत्व कोणत्या भागात सांगितले आहे?
    उत्तर: भाग II

  33. संविधानात निवडणूक आयोगाची स्थापना कोणत्या अनुच्छेदात आहे?
    उत्तर: अनुच्छेद 324

  34. राष्ट्रपती पदाची तरतूद कोठे आहे?
    उत्तर: अनुच्छेद 52

  35. पंतप्रधान पदाची तरतूद कोठे आहे?
    उत्तर: अनुच्छेद 74

  36. संसद हे भारताचे ______ आहे.
    उत्तर: सर्वोच्च कायदे निर्मिती संस्था

  37. संसद किती सभागृहांची बनलेली आहे?
    उत्तर: दोन – लोकसभा आणि राज्यसभा

  38. राज्य घटनेनुसार भारतातील सर्वोच्च न्यायालय कोठे आहे?
    उत्तर: दिल्ली

  39. भारतीय संविधानात निवडणुकीची व्यवस्था कोण पाहतो?
    उत्तर: निवडणूक आयोग

  40. संविधानातील अनुच्छेद 21 कोणत्या हक्काशी संबंधित आहे?
    उत्तर: जीवनाचा व वैयक्तिक स्वातंत्र्याचा हक्क

  41. मूलभूत हक्कांचे रक्षण कोण करतो?
    उत्तर: सर्वोच्च न्यायालय

  42. अनुच्छेद 32 म्हणजे काय?
    उत्तर: घटनात्मक उपाय

  43. भारतीय संविधानाचे वैशिष्ट्य म्हणजे काय?
    उत्तर: लवचिक आणि कठीणतेचे मिश्रण

  44. संविधान दुरुस्ती कोणत्या अनुच्छेदाखाली केली जाते?
    उत्तर: अनुच्छेद 368

  45. भारतात कोणता न्यायालय सर्वात मोठा आहे?
    उत्तर: सर्वोच्च न्यायालय

  46. भारतीय संविधानाचे "स्पिरिट" कोणत्या भागात आहे?
    उत्तर: प्रस्तावना

  47. भारताचा पहिला कायदा मंत्री कोण होता?
    उत्तर: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर

  48. संविधान संमत करताना एकूण किती सदस्य होते?
    उत्तर: 284

  49. संविधानाचे अंतिम हस्ताक्षर कधी झाले?
    उत्तर: 24 जानेवारी 1950

  50. संविधान दिवस कधी साजरा केला जातो?
    उत्तर: 26 नोव्हेंबर

No comments:

Post a Comment

धन्यावाद आपले ... तुमची प्रतिक्रिया आम्हाला प्रेरणा देणार

Happy Hormones

चार संप्रेरके जी माणसाला‌ आनंदी ठेवतात. १. एंडॉर्फिन्स २. डोपामाईन ३. सेरोटोनिन ४. ऑक्सिटोसिन 🌸 आनंदी राहायचंय? मग ही ४ "Happy Hormone...